1. Tổng quan chung về Châu Đốc, rừng tràm Trà Sư
Thành phố Châu Đốc là điểm du lịch nổi tiếng ở An Giang. Nằm bên ngã ba sông thơ mộng, nhìn sang là Cồn Tiên và xóm Châu Giang cây trái xanh rờn trĩu quả. Cuộc sống nơi đây vừa có vẻ nhộn nhịp, tấp nập của những phiên chợ sung túc, vừa có vẻ bình yên đặc trưng của miền Tây với sông nước mênh mông, đồng ruộng phì nhiêu, cá tôm, đất đai màu mỡ.
2. Nên đi du lịch Châu Đốc vào thời gian nào?
Cũng như nhiều nơi khác ở miền Tây, Châu Đốc có khí hậu nhiệt đới gió mùa, có hai mùa, mùa mưa và mùa nắng. Thời tiết khí hậu ở Châu Đốc nói chung thích hợp để du khách đến tham quan quanh năm.
Mùa mưa thường bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 10, Châu Đốc sẽ có mưa nhiều và khoảng từ tháng 8 đến tháng 11 là mùa nước nổi. Đi du lịch vào mùa này sẽ cảm nhận rõ nét vẻ đẹp của vùng sông nước và cuộc sống của người dân Châu Đốc, tuy nhiên bạn cũng phải chú ý cẩn thận nếu như không quen với mưa lũ. Thời gian còn lại, ở Châu Đốc thường nắng và nóng, nhưng nhiệt độ không quá cao, không cản trở đến việc tham quan du lịch.
Nếu đến vào tháng 4 hay tháng 8 âm lịch, bạn sẽ được hòa mình vào hai lễ hội lớn là lễ hội bà chúa Xứ núi Sam (23/4 – 27/4) và lễ hội đua bò (cuối tháng 8).
3. Phương tiện di chuyển
- Đi đến Châu Đốc
+ Xe khách
Từ TP. Hồ Chí Minh, bạn mất khoảng 6 tiếng đi xe đến Châu Đốc. Bạn có thể dễ dàng mua vé đi Châu Đốc tại bến xe miền Tây, có rất nhiều hãng xe chạy tuyến này như Phương Trang, Hùng Cường, Vĩnh An, Tuấn Tú… với giá vé giao động từ 130.000 – 200.000 đồng tùy vào chất lượng hãng xe.
+ Xe máy
Nếu bạn là người thích trải nghiệm một chuyến đi nhiều thú vị thì bạn có thể đến Châu Đốc bằng xe máy với điều kiện phải lái xe tốt để đảm bảo an toàn cho mình. Hành trình từ TP. Hồ Chí Minh sẽ đi theo QL1A hướng về Tiền Giang, qua cầu Mỹ Thuận theo QL80 để đi Sa Đéc, tiếp tục qua phà Vàm Cống đến thành phố Long Xuyên, theo QL90 để đến Châu Đốc.
Còn có một cung đường khác nếu bạn muốn khám phá vùng ven biên giới. Cung đường này sẽ đi theo QL62 hướng cửa khẩu Bình Hiệp, tiếp tục đi theo đường sát biên giới hướng Hồng Ngự – Tân Châu là sẽ đến Châu Đốc.
- Phương tiện đi lại ở Châu Đốc
+ Xe đạp
Đạp xe trên những cung đường miền Tây hẳn là một trải nghiệm rất đáng để thử, cho bạn nhiều thời gian hơn để cảm nhận cũng như ngắm nhìn một cách trọn vẹn nhất từng góc phố Châu Đốc. Còn nếu bạn muốn ngắm nhìn thành phố thật chậm nhưng không muốn mất sức đạp xe thì nơi đây cũng có một kiểu xe đạp vô cùng riêng mà hiếm có nơi nào sở hữu: xe đạp lôi.
+ Xe bus
Thường tham quan các điểm đến ở Châu Đốc khá gần nhau nên có thể dùng xe đạp hoặc xe máy nhưng tại Châu Đốc có tuyến xe bus đi từ trung tâm đến Núi Sam, Tịnh Biên nên bạn có thể sử dụng phương tiện này. Các trạm xe bus ngay ở trung tâm cũng rất dễ tìm.
Ngoài ra, bạn có thể tham quan Châu Đốc bằng taxi hoặc thuê xe máy ở các công ty du lịch ở trung tâm thành phố hay đặt tour tại các khách sạn. Bên cạnh đó, nếu bạn tham quan một số khu vực như Búng Bình Thiên, Làng chài, Làng người Chăm ở Châu Giang… bạn có thể đón phà hoặc thuê tàu, thuyền tại Cảng Du lịch Châu Đốc.
4. Ở đâu khi du lịch Châu Đốc, rừng tràm Trà Sư?
Hệ thống nhà nghỉ, khách sạn ở Châu Đốc có khá nhiều, với nhiều loại giá khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu của du khách. Tuy nhiên, du khách nên đặt sớm khi đi vào những dịp cao điểm như Lễ Vía Bà, Tết âm lịch để có mức giá hợp lý.
Một số khách sạn nổi bật ở Châu Đốc như:
- Victoria Chau Doc Hotel: 1 Lê Lợi, Trung tâm thành phố / Bờ sông, Châu Đốc.
- Murray Guesthouse: 11-15 Trương Định, Châu Đốc.
- Victoria Nui Sam Lodge: Vĩnh Đông 1, Núi Sam, Châu Đốc.
- Dong Xanh Hotel: 227 Nguyễn Tri Phương, Hòa Bình, Châu Đốc.
- Hai Van Guesthouse: 102-104 Hoàng Diệu, Châu Phú B, Châu Đốc.
5. Ăn gì khi du lịch Châu Đốc?
- Bún cá Châu Đốc
Món bún cá Châu Đốc là món ăn trú danh của vùng đất An Giang. Bún cá ở Châu Đốc có vị đậm đà hơn các vùng khác ở An Giang như Long Xuyên hay Tân Châu. Mỗi tô bún có giá giao động từ 15.000 – 30.000 đồng.
Địa chỉ bán bún cá ngon: Bún cá Lê Công Thành, P. Châu Phú A, Châu Đốc và Bún cá Bé Hai đường Chi Lăng, P. Châu Phú A, Châu Đốc. Hoặc các gánh hàng rong trước chùa Bà cũng bán bún cá rất ngon, giá tầm 15.000 VND/tô.
- Canh chua mùa nước nổi
Món canh chua ở đây thường nấu với cá lóc, cá linh, cá bông lau kèm với bông điên điển, bông súng… Hầu như bạn có thể dễ dàng tìm được một quán bán canh chua, bất kể là nhà hàng sang trọng hay những quán ăn ven đường đều có phục vụ món này. Người miền Tây thích ăn ngọt, chính vì thế canh chua ở đây có phần ngọt hơn so với những vùng khác.
Ở các quán bình dân một tô canh chua cho 4 người ăn có giá 30.000 – 50.000 VND, đối với canh chua cá bông lau thì khoảng trên 80.000 VND/tô.
- Lẩu mắm Châu Đốc
Món lẩu mắm là một phần làm nên sức hút của ẩm thực Châu Đốc. Những loại mắm dùng để nấu lẩu là mắm các sặc, cá chốt… Hai loại mắm này có vị ngọt và mùi hương rất kích thích.
Món lẩu mắm có vị mằn mặn của mắm, vị ngọt của cá vùng sông nước và các loại rau giá… Sự hòa vị đặc sắc này tạo nên ấn tượng khó phai mờ trong lòng người khách phương xa. Tuy nhiên, nếu ai đó không quen ăn mắm và không thích mắm thì món ăn này thật sự là một thử thách khó. Giá của một nổi lẩu mắm 4 người ăn tầm 80.000 – 150.000 VND tùy vào loại cá và từng quán ăn.
Địa chỉ quán ăn lẩu mắm ngon: Quán lẩu mắm số 1 ở chợ Châu Đốc; Quán Đồng Quê 108 Trưng Nữ Vương, Phường 8 hay quán ăn Bảy Bồng 2, số 46 Trưng Nữ Vương, Châu Phú B.
- Bò 7 món Núi Sam
Bò ở vùng Bảy Núi nổi tiếng là thịt săn chắc và béo ngọt, do đó những món ăn từ bò cũng rất được chú ý. Món bò bảy món bao gồm các món ăn nhỏ như: bò đun bánh hỏi, cháo đầu bò, lòng bò luộc, bò xào lá giang, bò khìa với bánh mì, bò lúc lắc và thịt bò bít tết. Người dân An Giang nói rằng thịt bò ngon nhất là thịt bò tơ, tức là bò khi vừa mới lớn chưa thật sự trưởng thành và chưa qua lần sinh nở nào, thịt của bò tơ sẽ bùi và thơm ngon nhất.
Nếu không ăn hết bảy món thì bạn có thể gọi riêng từng món để thưởng thức, món bò đun bánh hỏi và bò lúc lắc được nhiều người yêu thích hơn cả. Giá trung bình 100.000 VND/ phần ăn lẻ.
Địa chỉ quán ăn bò bảy món ngon: Quán ăn Tứ Thiêng nằm trên quốc lộ 91 và quán bò Tony thuộc tổ 10, khóm Vĩnh Tây, phường Núi Sam.
Gỏi sầu đâu
Cây sầu đâu còn gọi là cây xoan ăn gỏi, một loài cây mọc hoang, nhiều nhất ở Châu Đốc và vùng Bảy Núi – An Giang. Lá sầu đâu nhỏ, dài và mỏng. Lúc còn non, đọt có màu tim tím. Gỏi sầu đâu được biết đến như đặc sản đặc trưng nhất khi nhắc đến cây sầu đâu, từ gỏi tôm, gỏi thịt, gỏi cá cho đến gỏi khô, thứ nào cũng tuyệt hảo.
Khô cá lóc sau khi nướng chín, xé ra từng miếng nhỏ rồi trộn chung với đọt sầu đâu, đem chấm chung với nước mắm me đậm đặc, cay, chua nhưng vừa ăn, không mặn, nhằm làm tăng thêm hương vị đậm đà. Vị đắng dìu dịu của sầu đâu và vị mặn, ngọt, dai dai của cá quyện với nhau càng làm cho khẩu vị thăng hoa nhờ mùi đặc trưng, lạ miệng, hoàn toàn không giống với bất cứ loại gỏi nào.
- Bánh xèo rau rừng
Bánh xèo thì nơi đâu cũng có, nhưng món bánh xèo ở vùng Núi Cấm, Núi Sam của Châu Đốc lại đặc biệt hơn cả. Điểm đặc biệt của bánh xèo chính là ở đĩa rau rừng ăn kèm. Các quán bán bánh xèo sẽ lấy rau sạch và rau thiên nhiên trên núi Cấm để làm nên một đĩa rau phong phú với hơn 20 loại rau rừng. Đó có thể là lá của cây xoài, rau tía tô, xà lách các loại cho đến các loại dưa giá rất phong phú.
Giá trung bình 20.000 – 35.000 VND/ phần bánh kèm với đĩa rau khủng ăn thả ga. Bạn có thể thưởng thức món bánh ngon tuyệt này tại các quán bánh xèo rau rừng dọc đường lên núi Châu Đốc.
- Cơm nị – cà púa
Món Cơm nị – cà púa cũng là món ăn truyền thống nổi tiếng của làng Chăm Châu Giang. Hai món ăn này là sự kết hợp hài hòa, bổ sung cho nhau, cách nấu tương đối cầu kì, độc đáo và khá lạ đối với cả du khách Việt và du khách quốc tế. Cơm nị thì nấu gạo chung với sữa, còn cho thêm trái nho khô tùy theo sở thích riêng biệt của mỗi người, còn món cà púa thì dùng thịt bò để chế biến, chế biến theo một cách tẩm ướp gia vị rất riêng, sử dụng nhiều nguyên liệu như rượu, gừng, nước cốt dừa, cà ri, hành…tạo nên nét độc đáo cho món ăn dân tộc.
6. Các điểm tham quan không thể bỏ lỡ
- Miếu Bà Chúa Xứ
Tọa lạc dưới chân núi Sam, phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc. Miếu Bà được xây dựng với kiến trúc tháp dạng hoa sen nở, mái tam cấp ba tầng, ngói xanh cùng với các hoa văn đậm nét nghệ thuật. Hàng năm từ ngày 23 đến 27/4 âm lịch, người dân nơi đây tổ chức lễ hội Vía Bà nhằm cầu nguyện và tưởng nhớ công lao của người giúp dân dẹp loạn, ban mưa thuận gió hòa.
- Chùa Hang
Chùa Hang nằm trên triền núi Sam là danh lam – thắng cảnh của tỉnh An Giang và là một di tích lịch sử cấp quốc gia tại Việt Nam. Nằm tách rời với cụm di tích núi Sam trên độ cao hàng trăm mét, ở một nơi thanh tịnh, chùa Hang là nơi trang nghiêm cổ kính với nhiều huyền thoại, truyền tụng từ đời này sang đời khác, tạo sức hấp dẫn với du khách. Chùa được xây dựng vào khoảng năm 1840 – 1845. Từ vẻ đẹp sẵn có của thiên nhiên, lại được con người vun đắp, chùa Hang ngày nay đã trở thành một điểm tham quan hấp dẫn đối với khách du lịch.
- Chùa Tây An
Chùa Tây An còn được gọi Chùa Tây An núi Sam hay Tây An cổ tự, là một ngôi chùa phật giáo tọa lạc tại ngã ba, cận kề chân núi núi Sam (cao 284m so với mặt nước biển), thuộc xã Vĩnh Tế, thị xã Châu Đốc tỉnh An Giang, cách thị xã Châu Đốc 5 km. Chùa Tây An mang phong cách nghệ thuật Ấn Độ và nghệ thuật Hồi giáo, kết hợp với kiến trúc chùa cổ của Việt Nam. Chùa không chỉ là một danh lam để người tin tưởng đến lễ bái, mà còn là một thắng cảnh du lịch nổi tiếng.
Rừng tràm Trà Sư
Nhắc đến sông nước là nhắc đến rừng tràm, và sẽ là một thiếu sót vô cùng nếu bỏ lỡ rừng tràm Trà Sư, điểm du lịch sinh thái tuyệt vời với nhiều loài động vật quý hiếm. Còn gì tuyệt vời hơn việc chẳng cần suy nghĩ gì cả, cứ thả mình theo chiếc thuyền gỗ trôi theo dòng nước, đắm chìm dưới bóng mát của cây tràm. Trên đầu là lá, dưới thuyền là thảm bèo li ti dập dềnh theo làn nước, thiên nhiên như ôm trọn con người vào lòng, nhẹ nhàng vỗ về với tiếng chim ríu rít trên cao, thứ âm thanh nổi bật trong cái yên tĩnh mà bình yên mà ta khó lòng tìm thấy nơi đô thị bộn bề.
- Núi Cấm
Núi Cấm hay còn gọi là Thiên Cấm Sơn cao khoảng 710m so với mực nước biển, nằm vùng trung tâm của vùng Bảy Núi. Chính vì thế, Núi Cấm có vị thế núi non hùng vĩ, một vùng sơn địa đặc thù hết sức độc đáo không chỉ của tỉnh An Giang mà của cả vùng Đồng bằng Nam Bộ. Núi Cấm với hệ thống sinh thái rừng đa dạng và phong phú, cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, khí hậu quanh năm dịu mát (nơi đây được mệnh danh là Đà Lạt 2), toàn cảnh tạo nên một nét hài hoà giữa lối kiến trúc tôn giáo và cảnh sắc thiên nhiên là khu du lịch hành hương nghỉ dưỡng hết sức độc đáo và hấp dẫn.
- Làng người Chăm Châu Giang
Là một trong những điểm dừng chân nổi bật trong hành trình du lịch về với Châu Đốc. Qua phà Châu Giang đến Cồn Tiên, bạn sẽ đặt chân đến khu làng người Chăm Châu Giang, ấn tượng đầu tiên sẽ là bầu không khí khá bình yên của người dân hồn hậu, cùng sự thích thú bởi những ngôi nhà sàn độc đáo, thánh đường Hồi Giáo uy nghi. Bạn sẽ có cơ hội hoà mình cùng nếp sống dung dị, đậm đà bản sắc văn hoá của đồng bào tại đây.
Búng Bình Thiên (cách Châu Đốc 25 km)
Một hồ nước ngọt mênh mông, trong xanh nằm cặp với sông Bình Di (một nhánh của sông Hậu) thuộc huyện An Phú. Búng rất đẹp vào mùa nước nổi với sắc vàng bông điên điển xen giữa sắc xanh lục bình. Xung quanh búng là ngôi làng Chăm còn vẹn nguyên những giá trị văn hóa xưa.
- Cánh đồng Tà Pạ (huyện Tri Tôn)
Như một tấm thảm rộng lớn với những đồng lúa xanh ngắt và những hàng thốt nốt hiên ngang giữa trời xanh. Hồ Tà Pạ - dấu vết còn sót lại của khu vực khai thác đá trên đỉnh đồi mang vẻ đẹp thơ mộng, phẳng lặng như tranh thủy mặc.
- Chợ Châu Đốc
Được xem như “vương quốc mắm” với rất nhiều sạp bán mắm và khô đủ loại. Nếu là lần đầu tiên về miền Tây, đừng bỏ qua chợ Châu Đốc với những trải nghiệm thú vị về cuộc sống của người dân vùng nước nổi.
7. Mua gì làm quà?
- Mắm Châu Đốc
Châu Đốc (An Giang) được mệnh danh là "vương quốc mắm", bạn sẽ bắt gặp các loại hấp dẫn như mắm cá linh, cá lóc, cá trèn, ba khía, cá sặc... hay nổi tiếng nhất là mắm Thái được bày bán khắp nơi. Mắm Châu Đốc có vị hơi ngọt đặt trưng của Nam Bộ nhưng bên trong lại mặn, rất thích hợp ăn cùng cơm trắng.
Nhiều thương hiệu mắm nổi tiếng ở Châu Đốc làm theo công thức gia truyền riêng nên vị cũng khác nhau. Bạn hãy nhờ người bán tư vấn để chọn loại mắm ngon nhất về làm quà. Du khách có thể mua ở chợ Châu Đốc hoặc khu vực ngay chân núi Sam. Giá các loại mắm dao động từ vài chục nghìn đến hơn 100.000 đồng mỗi kg.
- Thốt nốt tươi
Nhắc đến Châu Đốc, An Giang không thể quên những món ăn làm từ thốt nốt. Trong đó, thốt nốt tươi rất mềm, vị hơi giống dừa nhưng ăn mát hơn. Bạn cân nhắc mua loại ngâm sẵn trong hũ về làm quà. Chúng có thể để tới một năm, tuy nhiên tuyệt vời nhất vẫn là thốt nốt tươi.
Lưu ý quan trọng là thốt nốt tươi chỉ để được khoảng 2 - 3 ngày trong tủ lạnh, nước có bán sẵn ngoài chợ nhưng nên bảo quản trong vòng 24 giờ, khi mua về cần sử dụng liền.
- Các loại khô
Ngoài các loại mắm, khô cá cũng rất nổi tiếng ở đây. Vì lượng cá quá nhiều và tươi ngon nên khô ở đây cũng đa dạng như khô cá linh, cá sặc, cá tra...
Châu Đốc còn có món khô bò rất ngon, chia làm 3 loại gồm khô bò vàng cứng và giòn, khô bò nâu sẫm cứng nhưng không giòn và khô bò nâu xốp giòn, dẻo. Khô Châu Đốc chính là một trong những món du khách rất hay mua về làm quà.
- Bánh bò thốt nốt
Bánh bò thốt nốt cũng là món ăn ưa thích của miền Tây. Bánh làm từ các nguyên liệu chính như bột gạo, bột thốt nốt (bột vỏ trái thốt nốt già mài nhuyễn lược lấy nước pha chung với bột gạo cho có mùi thơm đặc trưng), đường thốt nốt, nước cốt dừa. Bánh bò thốt nốt màu vàng ươm, gói trong lá chuối xiêm, phía trên rắc dừa nạo, trông rất hấp dẫn.
8. Một số lưu ý khác
- Bạn nêm mặc quần áo nhẹ, gọn, dễ vận động. Mang áo khoác, mũ, kem chống nắng, kem chống muỗi, thuốc trị côn trùng, thuốc đau bụng (đề phòng khi thưởng thức các món lạ). Nên mang giày thể thao hay giày bệt để leo núi, và cầm theo bộ kim, chỉ, nút áo, kim băng đề phòng các trường hợp bất ngờ.
- Các tháng 7-8 có mưa khá nhiều nên cần mang theo áo mưa hay dụng cụ đi mưa.