Các vòng tròn xuất hiện trong điều kiện khắc nghiệt
Namib là một hoang mạc ven biển rộng khoảng 81.000 km2, nằm ở miền Nam Phi. Rìa ngoài Namib tiếp giáp với biển Đại Tây Dương, kéo dài hơn 2.000km với bờ cát dốc đứng, có chỗ dốc dài tới 200m. Một trong những đoạn nguy hiểm nhất của nó là bờ biển Skeleton. Người ta gọi nó là “vùng đất Chúa tạo ra trong lúc cáu bẳn”.
Ở Namib, nhiệt độ ban ngày lên đến 45 độ C, còn ban đêm thấp dưới 0 độ C. Lượng mưa ở đây nghèo đến nỗi, trung bình chỉ 14mm/năm. Tại những vị trí khô hạn nhất, lượng mưa còn 2mm/năm. Trung bình mỗi năm, Namib có khoảng 180 ngày bị sương mù phủ trắng.
Khắp bề mặt Namib nhấp nhô các đụn cát, nhiều đụn cao ngoài 200m. Tại khu vực Sossusvlei, một số đụn cát còn cao tới gần 400m. Dưới bóng của chúng là những đồng bằng và lòng chảo cát lớn nhỏ khác nhau. Trên bề mặt các vùng bằng biện, có nhiều cỏ mọc, nổi lên chi chít các vòng tròn gần như là hoàn hảo.
Sự bí ẩn của các vòng tròn
Do sự xuất hiện bí ẩn các vòng tròn trong sa mạc Namib được đặt tên là Fairu Circles – những vòng tròn cổ tích. Các vòng tròn này có đường viền là cỏ, bên trong hoàn toàn trống rỗng sự sống với đường kính từ 2 cho đến 12m nằm xen kẻ trên khắp sa mạc. Ở vị trí trung tâm của Namib, chúng rộng từ 1.5 - 6m. Tại phía Tây Bắc, trong khu vực thuộc lãnh địa của Namibia, chúng có đường kính lớn hơn gấp 4 lần, có vòng đạt 25m. Vùng đất xuất hiện vòng tròn kỳ lạ này trải dài trên quãng đường 1.800km.
Các giả thuyết về sự xuất hiện của chúng
Người ta đã đặt nhiều giả thuyết để giải thích nguyên nhân của hiện tượng này như thuốc diệt cỏ, mối và thậm chí là UFO… ly kỳ nhất vẫn là câu chuyện huyền thoại của người địa phương về một con rồng ẩn mình dưới đất, hơi thở của nó đã thổi bùng các ngọn lửa thiêu cháy thảm cỏ khô trên bề mặt sa mạc.
Suốt nhiều năm, giới nghiên cứu địa chất và khoa học đau đầu tìm lời lý giải cho hiện tượng các vòng tròn trong sa mạc Namib. Theo nhà côn trùng học Eugene Marais, Viện Nghiên cứu Gobabeb – Namib, có 2 giả thuyết tương đối hợp lý.
+ Thứ nhất, chúng là “sản phẩm kiến tạo” của mối
Mối sa mạc cố tình gặm hết cỏ trong một phạm vi hẹp, theo hình vòng tròn. Chúng làm như thế để tạo ra một không gian trống, thuận lợi cho nước mưa thấm sâu vào lòng đất. Nói một cách khác, các vòng tròn này chính là “ao trữ nước” của mối.
+ Thứ hai, chúng là “sản phẩm kiến tạo” của cỏ
Cỏ sa mạc phát triển bộ rễ mạnh, lan rộng và ăn sâu. Khi chúng mọc gần nhau, sự cạnh tranh sẽ xảy ra, làm chết những cây yếu hơn, cuối cùng hình thành vòng tròn trống giữa. Vòng tròn này cũng được sử dụng như “ao chung”, tập trung tích lũy nước và dưỡng chất, nuôi sống viền cây cỏ xung quanh.
Tuy nhiên khi thời gian hạn hán kéo dài, các vòng tròn trong sa mạc Namib mờ dần, gần như là biến mất. Nhưng chỉ cần có một chút mưa, tất cả lại hiện ra, rõ nét. Vì thế, các nhà khoa học vẫn chưa làm sao giải thích thỏa đáng hiện tượng kỳ lạ như ma thuật này. Và chúng lại vẫn còn nằm trong vòng bí ẩn.