Dấu ấn của gia vị
Thật vậy, sự đa dạng không chỉ ở cách thức chế biến món ăn mà còn ở cách thức thưởng thức món ăn của Indonesia. Gia vị là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc chế biến thức ăn. Thậm chí, ở Indonesia, gia vị có thể góp phần sáng tạo ra các món ăn mới với những mùi vị đặc trưng. Bên cạnh những loại gia vị tiêu biểu như đinh hương, vỏ nhục đậu khấu, dầu lạc…, người dân Indonesia còn thích sử dụng những loại gia vị được chế biến từ thảo mộc tươi như rau húng, cỏ chanh…
Ớt và tiêu đỏ là những lọai gia vị chính, có mặt trong tất cả các món ăn, vì thế các món ăn của Indonesia có vị cay xé lưỡi. Đây là vị cay của ớt chứ không phải vị cay nồng của tiêu như trong các món Ấn Độ.
Cách thưởng thức ẩm thực
Người Indonesia không sử dụng dao trên bàn ăn như người phương Tây. Tại đây, dân thành thị thường cầm thìa ở tay phải và nĩa ở tay trái. Tuy nhiên, một số vùng như Tây Java hoặc Tây Sumatra, người dân có thói quen dùng tay bốc ăn. Đũa chỉ thường xuất hiện tại những quán ăn Trung Quốc, nơi bán các món mì…
Khi làm cơm tiếp khách, người dân Indonesia chế biến những món ăn theo một cách rất đặc biệt, thức ăn được bày trên một chiếc mâm lớn đặt ở giữa nhà. Theo tục lệ, nếu được mời dùng một bữa cơm như thế, du khách không nên ăn hết mà mỗi món ăn nên chừa lại một ít để chứng tỏ là mình đã rất no và bữa cơm vô cùng ngon miệng.
Cơm được nấu với nước cốt dừa
Gạo là lương thực chính của người Indonesia giống như nhiều quốc gia châu Á khác. Nét độc đáo trong cách nấu cơm ở "xứ sở vạn đảo" này là họ thường thêm nước cốt dừa vào lúc cơm gần chín. Người dân cũng thường lót một ít lá dứa bên dưới để làm dậy hương thơm của hạt cơm béo, mềm.
Món nước sốt sambal
Sambal là món truyền thống mà trong bữa ăn của người Indonesia không thể thiếu. Đây là loại nước sốt chấm có thành phần chính làm từ ớt đỏ, thường dùng ăn kèm với các món khác. Hầu hết tại gia đình Indonesia, con gái lớn lên sẽ được người mẹ truyền lại cách làm món sambal. Mỗi gia đình có thể biến tấu món ăn này với nhiều hương vị khác nhau như sambal cá nướng, cá chiên, cá khô hay chế biến từ gà hoặc bò. Hiện nay, một số sambal làm sẵn đã được bày bán trong các siêu thị ở nhiều quốc gia.
Phong cách ẩm thực ở đảo Bali
Sự đa dạng về dân tộc, tôn giáo cũng như tách biệt giữa các hòn đảo đã khiến mỗi vùng tại Indonesia đều có phong cách ăn uống khác nhau. Trong đó, phong cách ẩm thực độc đáo của người dân trên đảo Bali là một điều thú vị không thể không nhắc đến.
Bữa cơm hàng ngày của người Bali diễn ra rất nhanh chóng. Mỗi người tự ăn tại góc bếp hay ở bất cứ đâu mà họ cảm thấy thoải mái, yên tĩnh. Thức ăn được người phụ nữ trong gia đình nấu vào các buổi sáng và để sẵn trong bếp. Mâm cơm chung của cả gia đình chỉ diễn ra vào các ngày lễ như Odalan, Galungan, Nyepi hay những lễ hội dân tộc đặc thù tại đây.